5a - 21 kwietnia

ŚREDNIOWIECZNE MIASTO

Przeczytaj lekcję, a następnie odpowiedz na pytania.

Początki większości współczesnych polskich miast sięgają średniowiecza. Część z nich powstała z przekształcenia podgrodzi, które znajdowały się w pobliżu grodów, klasztorów i zamków. Zamieszkiwali je rzemieślnicy i kupcy. W miasta przekształciły się też osady, leżące na skrzyżowaniach szlaków handlowych.

Pierwsze miasta na ziemiach polskich powstawały dopiero w XII i XIII wieku.

LOKACJA - utworzenie miasta 

 Przywilej lokacyjny

ZASADŹCA - osoba odpowiedzialna za założenie miasta

W nowo założonym mieście zasadźca zostawał wójtem. 

Polskie miasta lokowano na prawie niemieckim, według przepisów obowiązujących w miastach  - Lubece lub Magdeburgu. Dlatego wyróżniamy:

Lokacje na prawie magdeburskim - najczęściej stosowane - posiadały one prostokątny rynek i regularną sieć ulic przecinających się pod kątem prostym. Na rynku znajdował się kościół i ratusz, czyli siedziba władz miejskich. 

Lokacje na prawie lubeckim - miasta powstawały wzdłuż głównej, szerokiej ulicy.

 W większości miasta nadmorskie były lokowane na prawie lubeckim. 

Przykładem jest Kołobrzeg

Średniowieczne miasta miały zwartą zabudowę i otoczone były murami obronnymi. Ulice w miastach były wąskie, a kamienice wysokie. W kamienicach na rynku mieszkali najbogatsi mieszczanie.

W miastach mieszkali rzemieślnicy i kupcy.

Rzemieślnicy byli zrzeszeni w cechu. 

Organizacja ta określała ceny towarów, wielkość produkcji, jakość towarów.

 

Społeczność miejska funkcjonowała zgodnie z zasadami prawa, które nadawano średniowiecznym miastom. Mieszkańcy wybierali władze miejskie. Była to rada miejska z burmistrzem na czele oraz ława sądowa. Członkowie rady, nazywani rajcami, decydowali o najważniejszych dla miasta sprawach: ustalali prawa i wysokość podatków, stanowili o sprawach handlu.

Odpowiedz na pytania. Odpowiedzi zanotuj w zeszycie, będą Twoją notatką z lekcji:

1.     Kiedy zaczęły powstawać pierwsze miasta na ziemiach polskich?

2.     Czym była lokacja?

3.     Na jakim prawie zakładano miasta w Polsce?

4.     Czym charakteryzowało się prawo magdeburskie?

5.     Jakie zawody dominowały w średniowiecznym mieście?

6.     Na jakie grupy dzielili się mieszkańcy miasta?

 

Można uzupełnić wiedzę zaglądając do poniższych linków

https://epodreczniki.pl/a/sredniowieczne-miasto/DU57LYX8Q

https://epodreczniki.pl/a/mieszkancy-sredniowiecznego-miasta/DvRxHWd6u

Na lekcji on - line omówię szczegóły. Do miłego zobaczenia!!!